Gebelik toksemisi sorunu, aşırı zayıf ya da aşırı yağlı olan koyunlarda hamileliklerinin son zamanlarında enerji yönünden yeterli olmayan rasyon ile besleme ve anne karnındaki yavrunun fiziksel gelişimi ile ilişkili olarak mide kapasitelerinde karşılaşılan daralma neticesi meydana gelen metabolik bir hastalıktır. İneklerde karşılaşılan ketozis rahatsızı ile benzerlik gösterir.

Hamileliklerinin son zamanlarında anne karnındaki yavrunun gelişmesinin hızlı hale gelmesi hamile koyunların enerji gereksinimlerini de yükseltir. Bu zamanda hamile koyunlar yükselen enerji gereksinimlerini daralmaya başlayan mide kapasitelerinden dolayı yemden gideremezler. Negatif enerji seviyesi ismi verilen bu zamanda koyunlar, vücutlarındaki yağları üretebilmek gayesi ile karaciğerlerinde yanmalar başlar. Bu uygulama neticesinde keton maddesi olarak isimlendirilen ve pek çok doku ve organlar tarafından enerji kaynağı olarak tercih edilen maddeler elde edilir. Fakat keton madde elde ediminin keton madde kullanımından daha çabuk olduğu canlılarda, keton maddeleri kanda çoğaltmakta ve gebelik toksemisi olarak adlandırılan probleme sebep olmaktadır. Yağların yoğun biçimde kullanımı karaciğerlerin yağlanabilmesine ve işlevlerinin bozulmasına yol açar.

Gebelik Toksemisi Sorunu Semptomları

Rahatsızlık semptomları hamileliklerinin son yirmi bir gün içinde meydana gelebilir. Gebelik toksemisi geçiren koyunlarda genel olarak tane yem tüketimlerinde istekli olmama, uzun müddet yatma, amaçlı bir şekilde yürümeme, kaslarında seğirme ya da gerilme, dişleri gıcırdatma, ilerleyen dönemlerde körlük, hareket kondisyonlarında problemler, yavrularını atmalar, koma ve yaşamlarını yitirme biçiminde semptomlar ile karşılaşılabilir.

Bu rahatsızlığı önleme yolları şu şekildedir:

• Koyunların kondüsyonları aşım zamanı itibari ile gözetilmeli, güçlü olmayan koyunlar farklı bir sınıf olarak yemlemeleri yapılmalıdır. Bütün koyunların yeterli yemlik yerine sahip olduklarından emin olmak gerekir.
• Hamileliklerinin son beş- altı haftalarına giren koyunların vücut kondüsyonları 2,5’in aşağısında olmayacak biçimde yemleme işlemleri yapılmalıdır. Hamile olan koyunların çok fazla yağlanmalarına müsaade edilmemelidir.
• İkiz ya da birden çok yavru taşıyan hamile koyunlara basit sindirilebilir kaba yemlerin beraberinde arzu edilen doğum cüssesi ve yaşam sürme kuvvetine sahip yavruların büyümesine destek olabilmek ve doğumun ardından yeteri kadar kolostrum ve süt elde ediminde teşvikte bulunmak gayesi ile biraz keşif yemler de kesinlikle verilmelidir.
• Ani yem farklılıklarından uzaklaşılmalı, yeni tükettirilecek yem ölçüsü aşamalı şekilde yükseltilerek koyunların bu yemlere uyum sağlamaları temin edilmelidir.