Mastitis rahatsızlığı, memenin iltihap kapması durumudur.

Keçi sürülerinizde mastitis problemi ile karşı karşıya gelmiş iseniz, bu durumun neticelerinin keçilerinizin refahından gelirlerinizde azalmalara dek uzanacağını ve bu durumla alakalı bütün taraflar için büyük baş ağrısına sebep olabileceğini bilmelisiniz.

Genel olarak, mastitis rahatsızlığının yeteri kadar erkenden tanısını koyabilirseniz, antibiyotik ya da steroidler ile tedavisini gerçekleştirebilirsiniz. Keçilerinizde mastitis rahatsızlığı hakkında daha çok bilgilenmek, nasıl tedavisinin yapılacağı ve ilk adımda nasıl engelleneceğini öğrenebilmek için yazımıza göz atabilirsiniz.

Keçilerde Mastitis Rahatsızlığı Hangi Nedenden Dolayı Olur?

Maalesef ki keçilerde mastitis rahatsızlığının fazla sayıda sebebi bulunur. Bu sebepler şu şekildedir:

• Virüs
• Bakteri
• Stres
• Fiziksel yaralanma

Mastitis rahatsızlığının en bilindik sebebi bakteridir. Bakteri keçinin memesine girdiğinde, mastitis enfeksiyonuna yol açabilir. Sütlerin kalitesini muhafaza etmek için mastitis engelleme tedbirlerini yapmak bu problemi engellemek için oldukça kritiktir.

Keçilerde mastitis rahatsızlığının bilindik bakteriyel sebepleri şu şekildedir:

• Pasteurella çeşidi
• Streptococcus çeşidi
• Stafilokok çeşidi
• E. coli benzeri koliformlar

Sadece laboratuvar analizleri hangi bakterilerin kök problemi olduğunu netleştirebilir. Fakat temiz barınma ve sağma işlemleriyle doğru keçi bakımı ve yönetimi, bakteriyel mastitis rahatsızlığı ilk adımda engellemeye yönelik uzun yollar kat eder.

Mastitis Rahatsızlığının Sebepleri

Keçilerde öğrenmeniz gerekli olan 2 çeşit mastitis rahatsızlığı daha bulunur:

• Viral mastitis rahatsızlığı: Bu rahatsızlık da lentivirüs ya da caprine arthritis ensefalitis virüsü keçilerin memelerini hedefleyerek, sert meme şeklinde tanınan hale yol açar. Bu rahatsızlık, süt randımanında mühim bir düşüşe ve şişmeden gevşek deriye sahip yumuşak olmayan ve enfekte memelere yol açar.
• Meme hasarından dolayı meydana gelen mastitis rahatsızlığı: Meme uçlarının çok fazla sağım, bakımı iyi olmayan sağım makinesi, kümenin sertçe çıkartılması, dikenli çalılığa ya da tele takılması meme ve meme ısırması sebebi ile hasara uğraması mümkündür. Bu hasar bakterinin meme kanallarına kolay bir şekilde girmesine ve mastitis enfeksiyonuna dönmesine yol açar.

Keçilerde Mastitis Rahatsızlığının Tanısı Nasıl Koyulur?

Keçilerin mastitis rahatsızlığına yakalandıkları, çeşidi ile ilişkili olarak belirli hale getirmek güç olabilir.

Keçilerde mastitis rahatsızlığı aşağıdaki gibi meydana gelebilir:

• Klinik: Bu klinik mastitis rahatsızlığını, sütlerde pıhtılaşma ya da serum, şişlik, duyarlı ya da sıcak memeler gibi kolay bir şekilde gözlem yapılabilen belirtilere dayanarak tespit edebilirsiniz.
• Subklinik: Veteriner hekim, California Mastitis Testi gibi testler yolu ile subklinik mastitis tanısı koyulabilir. Başka bir seçenek olarak, sütlerdeki iltihaplı olan hücre sayısının tanısını koyabilir ya da sütleri bir laboratuvar yerinde kültürleyebilirler.

Klinik mastitis rahatsızlığı akut sistemik mastitis rahatsızlığı ve kronik mastitis rahatsızlığı şeklinde de gruplara ayrılabilir. Akut mastitis rahatsızlığında aşağıdaki belirtileri aramalısınız:

• Pul şeklinde pıhtılaşan sütler
• Sulu sulu ve sarı rengimsi sütler
• Duyarlı meme bezleri
• Isısı yüksek meme bezleri
• Kırmızı rengimsi meme bezleri
• Yumuşak olmayan meme bezleri
• Şiş meme bezleri
• Yemek yememe isteği
• Uyuşuk davranışlar
• Hızlanan nabızlar

Kronik mastitis rahatsızlığı maalesef ki kalıcıdır ve tedavisi yoktur. Aşağıdaki gibi semptomları aramalısınız:

• Memede yumuşak olmayan yumru
• Sütlerde eksiklik

Bu semptomlardan herhangi bir tanesi ile karşılaşırsanız, veteriner hekim kontrolü gerekmektedir. Bu duruma karşılık, subklinik mastitis rahatsızlığı, tanısının koyulmasının ne kadar güç olduğu ve şiddetli olaylarda mastitis rahatsızlığının ölümcül olması sebebi ile büyük bir kaygı kaynağı olur. Subklinik mastitis rahatsızlığında sütlerde şişmeler ya da ayırt edilebilir farklılıklar bulunmaz, bu nedenden tanısının koyulması oldukça güçtür.

Subklinik mastitis rahatsızlığı bunun yanı sıra klinik mastitis rahatsızlığına da dönebilir, bu halde test etmeye gerek duyulmadan tanısı koyulabilir.

Keçilerde Mastitis Rahatsızlığı Nasıl İyi Hale Getirilir?

Keçilerde mastitis rahatsızlığı tedavi yöntemi protokolü mikrobiyolojik süt kültürüne uzanır.

Potansiyel tedavi yöntemleri şu şekildedir:

• Kuru tedavi yöntemi: Kuru evrede tedavi yöntemi, subklinik mastitis rahatsızlığını iyi hale getirebilir ve somatik hücre sayımını kontrol eder. Memelerin etki gören taraflarını kurulamalısınız ve 5 ile 10 gün süresince her yirmi dört saatte 2 defa ticari olarak yapılan yüzde iki klorheksidin solüsyonlarının intramammary infüzyonlarını uygulamalısınız. Tedavi yöntemini erkenden kesmemek mühimdir.
• Antibiyotik tedavi yöntemi: Birtakım hallerde antibiyotikler keçilerde mastitis rahatsızlığını tedavi edebilir; fakat faaliyet canlılar içerisinde farklılaşır ve mastitis rahatsızlığının şiddeti ile bağlantılıdır. Enjekte yapabilir ya da meme içi antibiyotiği tercih edebilirsiniz, fakat keçilerde mastitis rahatsızlığını tedavi edebilmek için etiket yapılan hiçbir antibiyotik bulunmaz. Bu antibiyotikleri tercih etmeniz etiket dışıdır. Bu, antibiyotik tedavi yönteminin, sizlere etiket dışı kullanımı için yazılı emir temin edebilen bir veteriner hekimin izlenimi doğrultusunda uygulanması gerektiği manasındadır.
• Kortikosteroidler: Birtakım hallerde bu yöntemlerde reçete edilir. Bilhassa rahatsızlık daha çok ileri seviye olmadan evvel erken evrede tercih ederseniz, meme bezlerinin şişlikleri düşürülebilir.
• Destek olucu bakımlar: Mastitis rahatsızlığı şiddetli ise, keçilerinizin ilave destek olucu bakımlara da gereksinimleri olabilir.

Keçileriniz iyileşme gösterir iken, kirlenen et ya da keçi sütlerinin kazara gıda zincirine girmediğinden emin olabilmek için inceleme yapmayı ve doğru ilaç bırakma prosedürünü gözetlemeyi unutmamalısınız. Doğru bırakmayı temin edebilmek için tedavi edilen keçilerin sütlerini test etmenizi tavsiye ederiz.